Giòbia coladu, su 15 de santugaine su fotògrafu Francesco Zizola, binchidore de prèmios e reconnoschimentos de importu comente su World Press Photo e su Picture of the Year International, at presentadu pro sa primu borta su libru ‘Sale, sudore e sangue’, una regorta de fotografias realizada in Portescusi durante sa pisca traditzionale de sa tunnina. Paris a s’autore in su Tzentru Cumonale de Arte e Cultura EXMA, a presentare su volùmene ddoe fiat puru s’istòrica de s’arte Simona Campus.
Su volùmene rapresentat sa primu parte de su progetu “Salt, Sweat, Blood – Pictures of Sardinia” de su Cunsòrtziu Camù, chi in su 2017 aiat prodùidu una mustra, acasagiada in s’Exmà e chi immoe at a incumentzare unu tzircùitu de ammànios in Frantza e Olanda gràtzias a unu finantziamentu de su Bandu IdentityLAB_2 de sa Regione Autònoma de sa Sardigna, a intro de su programma POR FESR 2014-2020. Su libru, cuncordadu de su Cunsòrtziu Camù in collaboratzione cun FAST Soc.Coop. a.r.l e 10B Photografy e cun Tonnare Sulcitane S.r.l., dd’at imprentadu sa domo imprentadora Postcart Edizioni.
Sa chi faghet Francesco Zizola est un’inchiesta fotogràfica chi afrontat su tema de su mare, de is dificurtades e de sa crisi de s’ambiente ligadas a una de is prus minetzas graes de s’istòria: sa pisca intensiva e is arriscos pro s’ecosistema marinu. Su resurtadu est de primore: fotografias, in biancu e nieddu, nodidas e fortes chi contant de sa comunidade de Portescusi e de Portu Palla, de s’identidade insoru e de is tècnicas millenàrias de custa manera de piscare sa tunnina.
Su progetu nde bogat a pillu totu is làcanas intra de s’òmine e is elementos naturales e nos portat in segus, a cussu tempus in ue in Sardigna pratigaiant su ritu de sa matàntzia e is piscadores fiant is ùrtimos testimòngios de una relata fintzas crueli tra s’òmine e su mare. Una pràtiga antiga de pisca sostenìbile chi arriscat de iscumpàrrere mescamente a favore de una pisca prus industriale chi pagu pertocat s’amparu de s’ecosistema marinu e de is organismos suos. Is iscientziados ant giai naradu chi, si is naves de pisca industriale ant a sighire a abbadinare su mare cun s’intensidade de oe, sa majoria de pisches at a arriscare de isparèssere intro su 2048.
Sa mèngua de is riservas de pische in mare ponet in perìgulu non solu s’echilìbriu de totu is s mares de su mundu ma fintzas su benidore matessi de s’ecosistema de sa Terra e de is generatziones chi ant a bènnere. Su libru e is mustras sunt duncas una faina de promotzione culturale de livellu artu chi agiudant a fàghere connòschere sa Sardigna, sa cultura, is traditziones de is logos mustrende limbàgios e aspetos de s’ànima de unu territòriu e in su matessi tempus ponende s’ìsula a su tzentru de is dibatas chi pertocant sa sustenibilidade de sa pisca comente mollu pro afrontare sa crisi ambientale.
Manuela Ennas
