Est craru chi custos meses de emergèntzia sanitària sunt marchende unu tretu istòricu chi at a lassare arrastos de importu in totus nois. De seguru duos meses faghet, cando est cumentzada custa cumbata, cun sa nova de su primu malàdiu de coronavirus in Itàlia, non fiamus mancu acanta a immaginare de s’agatare in una fase comente a custa chi semus bivende. Su coronavirus at giambadu sa vida nostra, nos at batidu a torrare a pensare a cosas medas, a ddas torrare a aparitzare e a ddis donare un’òrdine diferente.
Mescamente su chi est mudende est su traballu nostru, o mègius ancora sa manera de traballare. Dae su cumintzu de s’epidèmia in su paisu nostru, is aziendas si sunt agatadas a dèpere adotare sa modalidade de su chi mutimus smart working e, a s’ispissu, is matessis aziendas no ant ischidu respùndere cun sa prontesa a su chi custu disacatu recheriat de repente. Est gasi chi amus cumintzadu a impreare, forsis in manera pagu adata, su faeddu smart working, adotende·lu fintzas cando no est adecuadu o cando diat èssere prus giustu faeddare de telelavoro. Chircamus de acrarire mègius sa diferèntzia tra custos duos faeddos e comente sa tecnologia e s’innovatzione podent èssere de agiudu pro segudare is obietivos fissados dae s’emergèntzia. De seguru su chi sa majoria de italianos est faghende in custas dies est telelavoro, est a nàrrere unu traballu dae remoto, fatu duncas a tesu dae sa sede de traballu e intregadu pro mèdiu de unu sistema telemàticu. Pro cantu non siat simple mancu custa manera de traballare, su smart working, a nàrrere sa beridade, est un’àtera cosa e bortende·lu naramus chi bolet nàrrere traballu disgagiadu. Cun smart working duncas semus inditende una cuncòdria de atziones, de fainas, de mollos, de protzessos organizativos chi sunt funtzionales a pòdere traballare in cale si siat logu o in cale si siat cuntestu pro mèdiu de custos mollos cuncordados cun sa caraterìstica ladina de ischire afrontare giambamentos repentinos.
S’impreu chi semus faghende oe est, pro ddu nàrrere in manera simple, una forma de remotitzazione de su logu de traballu de is persones chi s’agatant obrigadas a abarrare in domu dae custa cunditzione de serrada generale. Su trasformare su telelavoro in smart working arriscat, una borta coladu s’apretu, de nos fàghere pensare chi amus cumpridu unu protzessu chi imbetzes, siat pro cantu pertocat is fainas organizativas e tecnològicas siat pro cantu pertocat is mollos de cuntratu, est ancora totu de istudiare e petzi a pustis de pònnere in pràtiga”.
Custa cunditzione est duncas una forma de esperimentu chi nos ammostat chi faghet a remotitzare genias medas de traballu e naramus chi dae inoghe si diat a pòdere partire pro nde pesare unu protzessu de smart working chi siat fatu rispetende però sa richiesta de is aziendas e mescamente is bisòngios de is traballadores. Pro esèmpiu, sighende custu ligàmine faghet a bìdere is datos de su telelavoro e de su smart working in s’amministratzione pùblica de ogni regione italiana, publicados in su giassu de sa Ministra pro s’Amministratzione Pùblica. In Sardigna a die de oe resurtant 2005 traballadores in smart working e mancu unu in tlelelavoro. At a èssere aici de a veras?
Manuela Ennas
