Cida passada sa Corti Costitutzionali at decìdiu in contu de otu propostas de referendum de annuddamentu, nd’at acòlliu cincu e nd’at arrefudau tres. Is chistionis acòllias pertocant totus sa matèria de sa Giustìtzia e in custu momentu parint chistionis tènnicas meda. Su caràteri polìticu insoru at a bessiri a pillu in sa dibata chi ddoi at a ai prima de su votu. Is tres chistionis chi sa Corti no at acòlliu pertocant sa primu ancora una borta sa Giustìtzia, est a nai sa responsabilidadi de is giugis, su legalizai in calincuna manera sa morti durci e su legalizai sa prantadura de sa cannabis. Sa decisioni de sa Corti de no acòlliri custas duas ùrtimas propostas de referendum at ingendrau polèmicas meda. Una parti de s’opinioni pùblica difatis est sensìbili meda a custas duas chistionis poita ddas acàpiat a libertadis chi pensat chi no si potzant dennegai. Is acraramentus chi su Presidenti de sa Corti costitutzionali Giuliano Amato at donau in cunferèntzia de imprenta, cosa chi unu Presidenti de sa Corti no iat mai fatu prima, invècias de smenguai is polèmicas ddas ant ammanniadas, ca funt partus acraramentus prus polìticus chi giurìdicus.
S’incàrrigu de dècidi chi una proposta de referendum de annuddamentu potzat essi acòllia o nono, a sa Corti ddu donat sa lei costitutzionali n. 1/1953. A sa Corti ddi tocat averiguai chi is propostas arrespetant s’artìculu 75 de sa Costitutzioni, chi narat chi no fait a fai su referendum po annuddai leis chi pertocant is bilàntzius e is tàcias, is perdonus de sa pena, is autorizatzionis a cunfirmai is acòrdius internatzionalis. Su Presidenti Amato at nau chi su referendum po legalizai sa prantadura de sa cannabis dd’ant arrefudau poita pertocat una lei chi cunfirmat un acòrdiu internatzionali. Sa chistioni duncas no iat a arrespetai s’artìculu 75 de sa Costitutzioni.
No est craru invècias in cali manera su referendum apitzus de sa morti durci no arrespetit s’artìculu 75. Su Presidenti Amato at spricau chi is giugis no ddd’ant acòlliu po sa timoria chi una persona, agatendi-sì in una situatzioni de debilesa mancai sceti psicològica, s’iat a podi fai bociri de un’àtera persona sena de dificurtadi. Sigumenti custa cosa iat a essi contra a s’arrespetu de sa vida, chi est unu princìpiu stabiliu de sa Costitutzioni, po sa Corti no fait a dda permiti. Polèmicas a parti, totus funt perou de acòrdiu chi iat a tocai a su Parlamentu decidi apitzus de custas chistionis, faendi cussu chi iat a depi fai, est a nai is leis.
Massimiliano Meloni