di Massimiliano Meloni
In custa diis totu is mèdius massivus chistionant de sa Cop 27, apariciada de s’Onu in Egitu, in sa localidadi turìstica de Sharm El-Sheik. Cumentzada su 6 de Donniasanti, sa Cop at a andai a innantis finas a su 18 chi benit.
S’acrònimu Cop bolit nai Cunferèntzia de is Partis e is Partis funt is Stadus chi pigant parti a s’atòbiu. Sa tarea de custa genia de Cunferèntzias est cussa de obrigai is Stadus a fai cosas profetosas in contu de giambamentu climàticu.
A sa Cop 27 pigant parti 200 Stadus diferentis, milli e milli delègaus de Guvernus e Istitutzionis internatzionalis, scientziaus, rapresentantis de is Ong e giornalistas. Sa primu Cop dd’ant cuncodrada in su 1992 in Rio de Janeiro e de insaras casi dònnia annu ndi ddoi at asumancu una. Sa Cop de su 1992 iat prodùsiu una cunventzioni, firmada de 195 Stadus, chi ddus obrigàt a smenguai is bogaduras de CO2 po cumbati s’efetu serra. Àteras Cop de importu mannu funt stètias cussas de Kyoto – in su 1997 – e de Parigi – in su 2015 -. De sa Cop de Parigi fiat bessiu a foras un’acòrdiu chi teniat s’aficu de apoderai s’artziada de sa temperadura de sa Terra asuta de 2 gradus cunfronta a cussa chi ddoi fiat prima de sa nàscida de s’indùstria e de circai, si possìbili, de dda limitai a 1,5 gradus.
Is tareas de sa Cop 27 funt cuàturu. Po primu cosa is Stadus iant a depi smenguai ancora de prus is bogaduras po limitai s’artziada de sa temperadura globali. Po segunda cosa, sigumenti is degòllius acapiaus a su giambamentu climàticu funt sèmpiri prus fitianus, iat a tocai a mellorai sa capacidadi de bivi impari a issus e de agiudai is Stadus chi funt prus fertus de custus fenòmenus.
Sa de tres tarea est chi is Stadus prus arricus, chi iant promìtiu de finantziai is Stadus prus pòberus po ddis permiti de cumbati su giambamentu climàticu, ddu fetzant diaderus. In ùrtimu, po lompi a totus custas cosas, is Stadus iant a depi afortiai s’agiudu intra de issus.
Sa spera est chi de sa Cop 27 bessat a pillu un’acòrdiu profetosu. Su chi impensamentat perou est chi intra de is Stadus chi pigant parti a sa Cunferèntzia no ddoi at ni sa Cina ni s’Ìndia, est a nai is Stadus chi funt su primu e su de tres de is chi alluant de prus.
