Intre carrasegare e carèsima, sa traditzione de su Pancake day in su Rennu unidu

Bene bènnidu siat su martis prus nòdidu de s’annu. In custa terra nostra finit cun sa die de oe su tempus antitzipadore de sa carèsima comintzadu cun sos fogos de Sant’Antoni e, Don Conte in Ovodda a banda (chi li ponent fogu pròpiu su mèrcuris de lissia), su carrasegare traditzionale lassat s’iscena pro torrare annoas in sos gùturos suos.  

Ite li narant a custu martis in sos paisos anglòfonos? Finamentas in cue su martis serrat su perìodu pre-caresimale e, movende dae su verbu to shrive, acò chi b’amus (a costàgiu de mardi gras, prus chi no impreadu in sos Istados unidos) su shrove tuesday, su martis de sa cunfessione, su martis illiberende·si dae su pecadu

Ma si inoghe b’amus sas catas, li frijoli, is tzìpulas, in cue si papant su pancake, un’ispètzia de cata de oos. E pro cussu est chi a su mardi gras, a su shrove tuesday, li narant fintzas pancake day. E custa denominatzione culinària non si nch’istèsiat dae su cuntzetu in pessu mentovadu.

Ca fintzas in cue b’ant su mèrcuris de lissia (su ash wednesday) e fintzas in cue comintzat sa carèsima (lent), duncas totu torrat. E totu movet dae s’idea de nch’illiberare sa mòbilia de coghina dae sos ingredientes “grassos” conca a sa penitèntzia gastronòmica dae cras finas a pasca de abrile. De custa manera sos chi festant su pancake day si nche fuint sas dies a pustis dae sas tentatziones de su late, de su tzùcaru, de su butiru e de sos oos.

E fintzas sos ingredientes de su pancake nânt-chi diant dèvere àere unu significadu religiosu ligadu a custu perìodu de s’annu intre ierru e beranu, intre carre segada e re-nàschida: sos oos rapresentant sa creatzione; sa farra s’aspetu bàsicu e personale de sa vida nostra; su sale sa salude; su late sa puresa. Posca, naturale, b’est finamentas su pancake veganu pro sos chi a sa vida lis dant unu significadu prus ampru e chi su late lu diant chèrrere lassare a sos bigros ebbia, ma custa est un’àtera allega.

Sa de su pancake day est una traditzione antiga. «And every man and maide doe take their turne / and tosse their Pancakes up for feare they burne» (est a nàrrere chi cada òmine e fèmina, a su turnu issoro, girant sas catas pro chi non si brujent). Sunt sos versos de su poeta Pasquil Palin iscritos su 1619

Ma est su verbu to toss chi devimus cumprèndere. Ca cando su pancake is tossed no est giradu in sa sartàina agiuende·si cun sa furcheta. Su pancake lu faghent brincare pro chi giret in su bòidu e chi nche ruat cun s’àteru ladus in sa cara caente de su frisciolu. 

Verbu to toss chi agatamus finamentas in s’àteru eventu de su pancake day. Ca in su Rennu unidu faghent sa pancake race, est a nàrrere una cursa cun sas sartàinas. Sos chi current devent lòmpere a su traguardu a pustis de àere fatu brincare su pancake nessi tres bortas sena chi nche ruat a terra. E custa puru est traditzione chi si repitet dae tempus meda, dae su de 15 sèculos, cando – si contat – una fèmina custu fadeit a su sonu de sas campanas timende de trigare pro sa cunfessione. 

Connoschende sas berbeghes nostras est capatze chi no amus a istentare a bìdere, in giru de pagos annos, pancake days in Itàlia (podimus lèghere chi, giai como, 3 de 10 italianos sighint custa moda culinària) gasi comente oramai dae annos semus bidende festas de halloween. In Sardigna diat dèvere èssere cosa prus difìtzile, ma connoschende sas dinàmicas de sas allegas no amus a istentare a bìdere chie, intre disisperu e sentèntzias, at a mòvere gherras santas contra a custu pratu.

Su chi devimus connòschere imbetzes, comente esigèntzia de unu pòpulu curiosu e parte de sa genia umana, est su connotu angenu, pro chi b’apat cunfrontu, pro bìdere cales e cantas analogias nos aunint. Ca, in finitias, si halloween mai nos nch’at at tòddere is animeddas e su mortu mortu, a bi lu bidides unu pancake boghende·nos·nche sas catas dae sa mesa?

Dage! Bage a bos lìnghere sos pòddighes chi dae cras est penitèntzia!

Mauro Piredda

Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2022-2023.
LR 22/2018, art. 22
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2022-2023.
LR 22/2018, art. 22

Diventa anche tu sostenitore di SardiniaPost.it

Care lettrici e cari lettori,
Sardinia Post è sempre stato un giornale gratuito. E lo sarà anche in futuro. Non smetteremo di raccontare quello che gli altri non dicono e non scrivono. E lo faremo sempre sette giorni su sette, nella maniera più accurata possibile. Oggi più che mai il vostro supporto è prezioso per garantire un giornalismo di qualità, di inchiesta e di denuncia. Un giornalismo libero da censure.

Per ricevere gli aggiornamenti di Sardiniapost nella tua casella di posta inserisci la tua e-mail nel box qui sotto:

Related Posts
Total
0
Share