Candu in Sardìnnia sa genti fiat pòbera meda e dinai de spedritziai pighendi giogus a is pipius no ndi ddoi fiat, is giogus tocàt a si ddus cuncordai a solus. Unu de is prus famaus de custu tempus de s’annu, abetendi Paschixedda e s’intrada de s’annu nou, fiat de seguru su giogu de su barrallicu.
Su barrallicu est fatu comenti a una bardùnfula ma cun unu dadu de linna chi si fait girai cun is didus e tenit cuàturu facis, donniuna cun una lìtera: sa T chi balit po Totu, sa N chi balit po Nudda, sa M balit po Mesu e sa P balit po Poni.
Ma comenti si giogat a barrallicu? Po cumentzai tocat a donai a dònnia giogadori unu muntoneddu de frùtura, pruschetotu sicada. Po su connotu ddoi depiat essi mìndula malissa, cussa genia de mìndula cun su croxu moddi, nuxi, nuxedda, castàngia , turronis, mandarinus e fintzas arrialis chi serbiant comenti getonis. Custa dutatzioni podit essi aguali po totus, ma fait fintzas a ndi comporai po ndi tenni de prus comenti in unu giogu de arriscada.
Po biri a chini giocat po primu tocat a tirai a sorti: si podit fai cun su barrallicu etotu, donniunu sceberat una de is cuàturu lìteras e scummitit chi at a bessiri cussa faci. Una borta stabiliu su giru, dònnia giogadori fait sa puntada sua ponendi in sa mesa, a prexeri suu, unu nùmeru de mìndulas o de s’àteru chi tenit a disponimentu. Su giogadori de turnu insaras fait furriai su barrallicu pròpiu comenti una bardùnfula. Su barrallicu, candu si firmat, donat sa sceda:
Chi sa sceda est T, est a nai Totu, su chi at fatu girai su barrallicu s’at a podi pigai totu su chi est ammuntonau in sa mesa.
Chi sa sceda est N, est a nai Nudda, nemus at a podi pigai nudda, e su chi est ammuntonau in sa mesa abarrat ingunis po s’àteru giru.
Chi sa sceda est M, est a nai Mesu, chi at tirau si nd’at a pigai sa metadi de su chi ddoi at ammuntonau in sa mesa.
Invècias chi sa sceda est P, est a nai Poni, a su chi at fatu furriai su barrallicu ddi tocat a ponni in su muntoni su matessi nùmeru de mìndula chi iat puntau innantis de tirai.
E immoi spassiai-sì chi nd’agatais unu po giogai
Manuela Ennas