Comente ischides oramai no est sa primu borta chi mi pòngio in biàgiu cara a sa Grètzia pro is intervistas de custa rubrica. E fintzas custa borta, sende chi apo tentu unu mediadore bonu, non mi so fata pregare meda e so andende a adobbiare a unu mitu. Unu mitu in su sentidu prus berdaderu de custa paràula. A nàrrere sa beridade issa est parte de unu mitu prus mannu, ca faghet parte de una truma de importu mannu pro sa literadura grega e non petzi grega. In pare a is àteras oto sorres difatis at tentu unu rolu de primore in sa sorte de su mundu gregu e fintzas in sa narratzione chi est lòmpida fintzas a nois. Bos potzo nàrrere chi issa at donadu ispiratzione a medas, poetes e literados, e in medas dd’ant invocada pròpiu pro tènnere s’ispiratzione e s’agiudu suo in s’arte de s’iscritura. M’est isetende in unu logu sacru pro issa, acanta a sa mitza de Ippocrene, cussa chi narant nàschida dae unu corfu de Pegaso, su caddu aladu. Isco chi a pustis de s’addòbiu nostru at a artziare a s’Olimpo pro una festa de ballos pro is divinidades. Bidimus chi m’at a cumbidare. Est una de is noe Musas, est Calliope.
Salude Calliope, gràtzias meda pro m’àere chèrfidu addobiare. Tue incapas ses sa Musa prus famada?
Salude a tie e bene bènnida. Sa prus famada naras? Forsis sa prus connota pro essere istada sa Musa de Omero pro is fainas suas de s’Iliade e de s’Odissea. Isco chi mi mutiant “Maxima” ca is poetas antigos,cando teniant dificurtade e cheriant artziare su tonu de sa poesia, invocaiant mescamente a mie, in prus de s’agiudu chi fiant acostumados a pedire a is Musas a su sòlitu. Ma ogni una de is sorres meas at tentu unu rolu in s’istòria de totu is artes.
E s’istòria tua cale est ?
Deo so fìgia de Zeus e de Mnemosine. Su nòmine meu in gregu cheret nàrrere “sa chi tenet una boghe nodida”. Unu nòmine chi in calchi manera at inditadu cale diat èssere istada sa vida mea.
Tue ses sa sorre prus manna berus?
Eja! Creo difatis chi siat pro custa resone chi m’apant semper pintada comente a sa prus sàbia, sa prus sperta, sa prus abista e cussigera bona.
Difatis in s’iconografia t’ant semper postu una tauledda in manu pro iscrìere e una corona de oro, sìmbolos de custa sabidoria. Ite pertocat s’arte tua?
Naramus chi una de is artes meas est sa poesia èpica. Est de importu pro su pòpulu nostru. Est sa genia de poesia prus adata pro contare in versos s’abilèntzia de unu pòpulu, is mitos suos, is impresas de is eroes. Est capassa de avalorare sentidos comente s’amistade, s’amore, sa famìlia, su coràgiu, sa reconnòschèntzia e fintzas sa paghe. Naramus chi agiudat a fraigare sa cuscièntzia de unu pòpulu e fintzas a sarvare sa memòria de cussu pòpulu, a dda fàghere connòschere, a dda cumpartzire.
Amus naradu chi tue as donadu ispiratzione a Omero, ma fintzas a unu poete e iscritore intre is prus mannos de s’istòria de sa literadura italiana…
Depo nàrrere sa beridade, cando Dante, su sommu poeta, m’aiat invocadu, m’at fatu praghere mannu. Non fia segura de renèssere a dd’agiudare pro sa lìngua diferente, imbetzes eja. Est acontèssidu duas bortas, cando fiat iscriende sa Divina Commèdia, pro unu càntigu de s’Inferru, su de duos, in ue pediat s’agiudu de totu is Musas e pustis pro su Purgadòriu, in su proèmiu, at mutidu a mie pro contare unu mitu e allegare de s’umilesa.
Is sorres tuas? Ddas cherimus ammentare?
Sunt Melpomene, Polimnia, Erato, Euterpe,Clio, Talia, Urania Tersicore.E ogni una cun is caraterìsticas suas, piessignos ùnicos. Istaìamus in pare pruschetotu in su Parnaso, e fìamus acostumadas a cantare, a sonare, a ballare pro Apollo, chi fiat s’amparadore nostru. Però nos incapitaiat pure de mòvere in àteros logos comente su monte Pindo, su monte Elicona cun custu padente in ue semus immoe, ma fintzas acanta de Delfi, in sa mitza Castàlia.
Custos piessignos cales fiant? Nde cherimus faeddare?
Melpomene est sa Musa de su Càntigu e de sa tragèdia, Polimnia sa Musa de su càntigu sacru, Erato, est sa musa de sa poesia lìrica e de su cunsonu, Euterpe sa Musa de sa lìrica monòdica, Clio est sa musa de s’istòria, Talia sa Musa de sa cummèdia, Urania sa Musa de s’astronomia, e Tersicore sa Musa de su ballu. Semus ligongiadas dae custas artes, no est chi siant setores partzidos. Ma de seguru est s’armonia a nos acapiare a pare.
A creaturas comente seis bois, faghet petzi a ddas istimare?
Non cretas, amus tentu anemigas puru. Cussas chi ddis naraiant Pieridi. Issas puru fiant noe ma gei fiant pagu sangiosas! Però una die aiant tentu sa pensada de artziare in su monte Elicona, pro nos disafiare in una gara de càntigu. Scedadas! Non ddis mancaiat nudda! Is giuighissas de sa gara, chi ddi naraiant Ninfee, no ant tentu dudas a nos decrearare binchidoras. Issas però no dd’aiant pigada bene meda e aiant cumentzadu a faeddos malos contras a is giuighissas. Nois tando semus dèpidas intervènnere e pro dd’acabbare ddas amus mudadas in una genia de pugiones. E incapas dd’ant cumprèndidu!
Tando Calliope deo ti torro gràtzias e cando ti faghet praghere acosta a m’agiudare cando iscrio. Mancari no siat poesia ma sa lìngua sarda puru tnet bisòngiu de agiudu. E meda!
Gràtzias a tie, tando gei apo a bènnere si serbit.
Manuela Ennas
