In custa istadi callenti pruschetotu po curpa de is giambamentus de su clima, unu problema chi est ponendi totus in pensamentu est cussu de su sicori. S’Itàlia no iat a depi tenni custu tipu de problema, ca est unu Stadu cun medas risorsas ìdricas. Custa richesa perou agatat duus barrancus. Su primu, comenti at denunciau Coldiretti, est cussu de s’arregorta de s’àcua proina chi oindì no bastat. Sa curpa est de is barcilis, chi funt bècius e arrennescint a acolli sceti su 11% de s’àcua proina, una cifra de arriri. Unu pranu natzionali po ddus modernai iat a podi fai cresci custa percentuali fintzas a su 50% e nci stesiai su perìgulu de su sicori.
Su segundu problema est cussu de su sperdìtziu de s’àcua. Po sa Sociedadi Italiana de Mexina Ambientali (Sima), is italianus difatis funt intra de is primus de su mundu in custa classìfica dannàrgia: su consumu pro capite fitianu est casi de 245 litrus. Po agiudai a smenguai s’apretu ocasionau de sa mancàntzia de àcua iat a bastai duncas a mudai unu pagu is abitùdinis nostas. Pensaus, po esèmpiu, chi de su grifoni de su bagnu bessint in mèdia prus de 10 litrus de àcua dònnia minutu. Chi lassaus abertu su grifoni in su mentris chi si sciacuaus is dentis, sperdeus prus de 30 litrus de àcua potàbili. E ancora: chi si faeus sa dòcia impreaus 50 litrus de àcua, chi si faeus su bagnu casi 150, tres bortas in prus. Po no fueddai de candu sciacuaus sa vetura, ca consumaus in mèdia casi 100 litrus de àcua.
Po custas arrexonis sa Sima at spaniau una ghia simpli po agiudai is citadinus a melliorai sa gestioni insoru de s’àcua. Segundu is dotoris ambientalis, po mori de calincunu cumportamentu profetosu de tenni in domu eus a podi smenguai su sperdìtziu de àcua fintzas de su 50%.
Bieus calincunu de custus cumportamentus:
- Preferri sa dòcia a sa bartza de bagnu, incurtzai su tempus impreau po si sciacuai, serrai su grifoni candu seus ponendi-sì su saboni;
- Impreai grifonis chi smènguant su ghètidu de s’àcua;
- Impreai eletrodomèsticus de classi energètica bàscia e ddus ponni in funtzioni a càrrigu prenu;
- No lassai curri s’àcua in su mentris chi si sciacuaus is dentis o sa faci o seus faendi-sì sa barba;
- Impreai còmudus cun duus scàrrigus e averiguai chi no perdant àcua totu de sighida;
- Averiguai is bulletas de s’àcua, ca unu consumu tropu artu iat a podi dipendi de pèrdidas in sa retza;
- No acuai is froris e is matas me is oras prus callentis o candu proit;
- No ghetai in su lavandinu o in su còmudu s’ollu impreau po coxinai, ca unu litru de ollu giai impreau incuinat unu millioni de litrus de àcua potàbili.
Massimiliano Meloni