Su poeta gadduresu de su XVIII sèculu, Baignu Pes, aiat in capas iscritu is versos suos (“Palchì no torri, dì, tempu paldutu?”, est a nàrrere, in sardu: Proite no torras, nara, o tempus pèrdidu?) pro su Partidu democràticu e pro sa manca traditzionale sarda?
Sendesì atropeliados, in totus custos meses passados, chirkende a assegurare sa carriera issoro in cunditziones treulosas meda, cuddos si sunt amakiendesinde pro sa candidadura de Kelledda Mùrgia. Dda timent. Sunt torrados a iscobèrrere ca, in foras de is reulas noas pro is primàrias, ddoe at una vida polìtica sarda.
Su PD e sa manca tradizionale sarda sunt ancora murrungende a su tempus ki bivimus de essere sù ki est, e bivent in sa nostalgia de sa “modernizatzione” industrialista de is annos ’60, cando nosi ant promìtidu sa rikesa in càmbiu de s’ànima, murigrende-nosi s’ànima e sa rikesa lassende-sidda bìere de su molu de Porto Cervo, ki passàat de nanti. Tando, issos fiant is “modernos”, is “progressistas”. Imoe parent una zavorra, prus ki àteru, betzos e antigos.
A pustis de sa derrota de su 2009, sa manca at fatu de totu pro fàere iscarèssere su tentativu suo de pigare in contu totu sù ki de nou e de importante fiat arribende. Sa denuntzia de su tipu de modernizatzione industrialista assurda ki amus tentu, sa dimanda de paridade linguìstica, is deretos. Ma sa manca, a die de oe puru, sinde riet de is indipendentistas e de totus is anti-dipendentistas ke a mie. Pensant ancora de tènnere rexone cun is formuleddas issoro ratzionalistas ma, a sa prova de sa realtade, tontas. Ma su mundu est cambiadu tropu e issos no dd’ant cumprèndiu e no ddu bolent cumprèndere, ca sa generosidade intelletuale mancat puru, tocat a nàrrere, a dolu mannu.
E mancari sunt prontos a acusare Kelledda Mùrgia de partzire sa manca e de nde leare votos! A sa sòlita, personalizant e demonizant, e no bient su problema polìticu mannu meda ki custa candidadura ponet. A issos, prima de totu.
Ma su tempus no torrat agoa. Teniant bator annos e mesu pro si megiorare, cambiare su partidu indunu Partidu sardu de sa manca, torrare a cumentzare partende de su mègius de s’esperièntzia de sa Giunta de Soru. E sinde sunt frigados, opuru dd’ant tìmiu.
Imoe su tempus est spaciau.
Alessandro Mongili