Strexu de fenu. Formas, mannàrias e impreu

Torrendi a su strexu de fenu tocat a nai chi nci nd’at de genias e de mannàrias diferentis. Ndi bieus calincuna arratza:
1) sa lòssia: est su strexu prus mannu, tundu, cun su fundu ciatu, sa costa arta e chena de covecu. Dd’impreànt pruschetotu po ddoi ponni cantidadis mannas de lori, de mìndula, de nuxi e nuxedda, de mela piròngia, de arenada e àtera frutora. In cussas mannas mannas ddoi poniant finas is pipieddus chi no fiant ancora bonus a camminai, po ddus fai giogai inguni aìnturu in su mentris chi sa mamma fiat strobada me is fainas de domu.

2) su canisteddu mannu de manixu: est unu strexu mannu, cun su fundu, e tenit una forma truncu-cònica. Mescamenti dd’impreànt po sa farra chi nd’arruit de su sedatzu candu prugant su pòddini. Ddoi sterriant aìnturu unu pannu de cotoni biancu po ponni su spòngiu e su pani a axedai o po asciutai sa frègula, is macarronis, is malloreddus, is culurgionis. Custa genia de strexu ddu teniat dònnia famìllia, arrica o pòbera chi fessit.

3) sa crobi: est unu strexu fungudu, a costas artas, tèssiu a istrintu meda. Dd’impreànt po ddoi ponni su pani bogau de su forru e po ddu portai a mesa, po su trigu, sa fà, su lori, su cìxiri, sa gintilla, su fasolu, sa figumorisca, is ous. Po sa misura chi tenint ddis narant crobi manna, crobedda e crobededda.

4) sa palina: est unu strexu de mannària mesana, tundu e cun sa costa bàscia. S’impreu fiat su matessi de su canisteddu mannu e fintzas po ddoi ponni cosas prus piticas comenti s’arroba de spraxi o a pustis de dd’ai fata asciutai.

5) sa palinedda: unu pagu prus pitica de sa palina, aberta in is orus e impreada pruschetotu po scerai sa sìmbula grussa de sa fini.

6) su cofinu: est unu strexu tundu o ovali, a fundu ladu, cun sa costa arta e cun su covecu. Podit essi mannu o prus piticheddu (su cofineddu). Sa misura e sa forma dipendint de s’impreu chi si ndi depit fai. Is mannus po sa sìmbula, po su pani, poi is pistocus finis e is piticus invècias po allogai is prendas de oru o su dinari.

7) sa canistedda: est tunda o ovali, a costa bàscia e pitica, impreada fintzas po ponni su cambùsciu, is fàscias, is pannìcius e is camiseddas po is pipieddus apenas nàscius.

Po cuncordai su strexu de fenu si poniat s’impanna, unu tundu de arroba in su fundu, chi podiat essi de brocau, de rasu, de scarlatu de colori arrùbiu o nieddu. Cun su scarlatu faiant puru is indrollus, frochixeddus po fai prus bella sa faina. In s’impanna a bortas ddoi arricamànt is lìteras de su cumentzu de su nòmini de sa meri. Sèmpiri po cuncordadura cun s’arroba ddoi aciungiànt disìnnius de figuras geomètricas (comenti steddus intritziaus e triàngulus) o de animalis (comenti crabiolus, pillonis, cuaddus, cerbus), de fèminas e òminis, de froris (comenti arrosas e lillus) e de follas (comenti su pàmpini e su lau).

Oi, po portai a innantis custa traditzioni nci funt assòtzius chi apariciant cursus e laboratòrius po chini bollit imparai. Funt famadas is maistas mannas de Mara, de Sìnnia, de Casteddu Sardu, ma in àterus logus puru custa usàntzia est ancora biatza. Po biri su strexu de fenu fai a andai puru in biddas chi ant arregortu in is museus is prus fainas bellas de su cunnotu sardu, comenti su Museu de su trigu de Ortacesus e su Museu de s’intretzu mediterràneu de Casteddu Sardu.

Manuela Ennas

Diventa anche tu sostenitore di SardiniaPost.it

Care lettrici e cari lettori,
Sardinia Post è sempre stato un giornale gratuito. E lo sarà anche in futuro. Non smetteremo di raccontare quello che gli altri non dicono e non scrivono. E lo faremo sempre sette giorni su sette, nella maniera più accurata possibile. Oggi più che mai il vostro supporto è prezioso per garantire un giornalismo di qualità, di inchiesta e di denuncia. Un giornalismo libero da censure.

Per ricevere gli aggiornamenti di Sardiniapost nella tua casella di posta inserisci la tua e-mail nel box qui sotto:

Related Posts
Total
0
Share