Oe est sa die mundiale de s’ambiente e su tema de ocannu nche l’agatamus in intro de s’hashtag #BeatPlasticPollution. Deretu dae su situ de sas Natziones unidas podimus lèghere: chi «cada annu, peri su mundu, si produint prus de 400 milliones de tonnelladas de plàstica»; chi «sa metade» de custa grandu cantidade «est destinada a l’imprearemus una borta ebbia»; chi «nemmancu su 10% nde ritziclamus».
A ue nche ferret totu custu ciriloi? «S’istima est chi cada annu unos 19-23 milliones de tonnelladas nche lompant a lagos, a rios e a mare». Ùndighi milliones de custas tonnelladas de arga nche finint in sos otzèanos – minetzende prus de 800 ispètzies marinas e costeras cun ingurtidas e trobojos – e custa tzifra diat pòdere crèschere de tres bortas intro de su 2040. Custos 400 milliones cumplessivos sunt unu pesu chi, riferende·nos a cosa connota, est che a su de «belle 2.200 turres Eiffel ghetadas a pare». Cada annu. Duncas summemus.
Sa cosa est prus chi non grave a dae chi sas microplàsticas, est a nàrrere partigheddas minudas de plàstica cun diàmetru finas a sos 5 millìmetros, nche las agatamus «in su màndigu, in s’abba, in s’ària». Ant fatu finamentas unu contu de su chi nche tragamus a intro de nois etotu: «s’istima est chi cada persone in su pianeta consumet prus de 500mìgia partigheddas de plàstica cada annu». Totu custu sena leare in cunsideru s’inalatzione. Fintzas inoghe fatzamus summa annu cun annu.
Ca no est una chistione chi pertocat su dissipu sustenìbile de custa plàstica. S’arresonu cheret fatu finamentas in riferimentu a sas modalidades e a sas cantidades de produtzione de materiale pro imballare sos benes de consumu. E tocat finas a carignare sa duda. Si su passàgiu a un’economia tzirculare reduende su volume de sa plàstica diat permìtere a sos guvernos «unu rispàrmiu de 70 milliardos de dòllaros intro de su 2040», a ite su livellu de cussa arga non mìnimat?
Sas tecnologias bi diant dèvere èssere, ma sa produtzione mundiale est una summada de produtziones natzionales diferentes, cada una pro contu suo, che chi sos efetos non siant globales. Cara a totu custu cale si siat sèberu limitadu a unu o a pagos logos de su pianeta no at a èssere mai a tretu de mudare sa tendèntzia. De prus, sa cosa fata in unu logu ebbia mustrat sos lìmites de s’operatzione, mescamente si collegada a sos bilàntzios de sas aziendas in cumpetitzione cun àteras economias.
Pro nàrrere, dae pagu b’at àpidu una proposta de sa Cummissione europea pro eliminare sos imballàgios de plàstica mono-impreu pro sa frùtora e pro s’ortalìtzia. Si su pesu de custos produtos non nche lompet a su chilu e mesu, s’imballàgiu de plàstica est vietadu. S’insalada in busta, sas fràgolas in cunfetzione de plàstica, sas tamateddas su matessi, s’arantzu imboligadu cun sa retina etc. Totu cosa de eliminare pro sas chistiones chi amus iscritu a comintzu de custu artìculu.
Deretu Coldiretti at protestadu ca, sigomente frùtora e ortalìtzia in busta faghent parte de su carrellu de s’ispesa de sas famìlias italianas, una limitatzione che a custa diat ingendrare una mèngua de su consumu de custos benes alimentares. Una mèngua chi si diat agiùnghere a su -8% de sa frùtora e a su -10% de sa birdura de su 2022; datos chi movent dae àteras cajones e non dae sa plàstica.
Ma si puru a sa proposta de sa Cummissione diant sighire pràticas virtudosas pro garantire rispetu de s’ambiente, imballàgios alternativos pro sa cunservatzione dèghida de su màndigu, mèngua de s’isprecu alimentare, totu custu cantu diat influire in sa mudada mundiale in contu de produtzione e dissipu sustenìbiles?
Non de tìmere regulamentatzione europeas che chi totu esseret unu complotu contra a su Made in Italy, bi diat chèrrere una regulamentatzione mundiale pro una mudada definitiva. Ma sas Natziones unidas, pro la nàrrere totu canta, sunt istados disunidos cada unu pro contu suo e cun s’economia sua (in cumpetitzione cun sas de aterue).
E duncas, pro sa die internatzionale de annoas e de sos annos a pustis diamus pòdere torrare a impreare custu artìculu. Ma no est su ritziclu chi nos bisòngiat.
Mauro Piredda
