Novidades in contu de pipòngiu. Sas decraratziones de su ministru de sa Salude Orazio Schillaci ant abertu sa dibata intre chie est de acordu pro s’incruèschida de sas dispositziones de sa lege Sirchia de 20 annos a como e chie, imbetzes, est bidende un’atacu nou a sas libertades de sas persones.
Sa punna ministeriale
A su nessi cunforma a su chi como podimus lèghere movende dae un’artìculu de La Stampa de domìniga, s’idea est sa de proibire sas pipadas finamentas in logu abertu: sètzidos consumende in foras de tzilleri e de ristorante; isetende su postale in sa firmada sua; in sos parcos a pagu tretu (cantu galu non s’ischit) dae pitzinnos e fèminas prìngias. Bi diat dèvere àere finamentas restritziones noas in contu de sigaretas eletrònicas chi como sunt proibidas petzi in sas iscolas e in sos ospidales e chi, a bisu de su ministru, non giuat a las inchèndere in cale si siat logu serradu. S’àtera chistione pertocat sas sigaretas cun tabacu caentadu chi galu non tenent regulamentatzione. Sa noa, mancari de custas dies, no est frisca: in un’auditzione parlamentare de duos meses a como, su ministru aiat giai annuntziadu sos intentos suos finamentas in contu de restritziones publitzitàrias.
Sigaretas eletrònicas
B’at chertu prus pagu tempus a inchèndere una dibata chi no una sigareta. Dae su tzentru Coehar de s’Universidade de Catània narant chi «s’impreu massissu de sas sigaretas eletrònicas est resèssidu a pònnere doas a unu disacatu chi in deghènnios at produidu milliones de mortos». E chi duncas non giuat a nche las pònnere in pare cun sas clàssicas brundas. Ma sos resurtados de un’istùdiu publicadu in sa rivista Tobacco control custu puru narant: «Both e-cigarette and HTP use predict starting smoking and relapse, and appear to reduce smoking cessation». In curtzu e in sardu: sos datos nos ammustrant chi s’impreu de custos dispositivos acreschet sas probabilidades de comintzu de su pipòngiu traditzionale e sa recaida de chie in antis aiat sessadu.
Sigaretas a tabacu caentadu
Custu dispositivu, cun una sigareta in intro suo caentada e non brujada, est a base de nicotina. Sa cantidade de custu alcalòide est che a sa de sas sigaretas normales, petzi su livellu de sas sustàntzias tòssicas nânt chi est inferiore. Ma si custu livellu est pro su prus tzertificadu dae sas aziendas produtoras, non b’at galu istùdios definitivos in contu de ridutzione de su cancru. Bi diat chèrrere tempus meda pro l’iscumproare, ma unu chi nd’ant fatu su 2018 custu narat: «The HTP showed higher cytotoxicity than the e-cigarette, but lower cytotoxicity than the combustible cigarettes». Est a nàrrere chi sos efetos tòssicos e sos dannos tzellulares nche sunt a mesu tretu intre sas sigaretas normales e sas eletrònicas. Beru est finamentas chi tenent un’impatu minore pro su chi pertocat su fumu passivu, ma sos livellos artos de nicotina podent cajonare dipendèntzia, e duncas ingendrare pipòngiu traditzionale.
Su tabagismu oe
Su consumu de tabacu est unu intre sos prus problemas graes in contu de sanidade pùblica a livellu mundiale; una intre sas prus cajones mannas de patologias neoplàsticas, càrdiu-vasculares e respiratòrias. B’at prus mortos de tabacu – leghimus in su situ de su ministèriu – «chi non de alcol, aids, droga, intzidentes istradales, ochidòrgios e suitzìdios postos paris». Cunforma a sos datos de s‘Oms «su tabacu pipadu est sa prus grandu minetza pro sa salude e su primu fatore de arriscu de maladias crònicas a livellu mundiale».
Sa dibata polìtica
A bìdere istemus comente s’at a isvilupare s’allega in antis chi sa lege fatzat s’iter suo. Salvini, cun sa Lega chi nânt chi at otènnidu finantziamentos dae un’impresa de su setore, no est s’ùnica boghe crìtica. Dae dae sos setzidòrgios de Forza Italia, pro nàrrere, su deputadu Giorgio Mulè at naradu a «non nche colare sa lìnia de su bonusensu». Su patriota Giovanni Donzelli, FdI, prus atentu a chistionare cun assussegu a pustis de sa performance sua in contu de bìsitas polìticas a presone, est narende a sos collegas de coalitzione de àere passèntzia isetende faeddos ufitziales. Peristantu b’at chie est pensende a unu partidu de pipadores. S’idea est de Gino Paoli. Diat pòdere leare una barca de votos, ma pro lu fàghere diant bastare «quattro amici al bar». Pipende.
Mauro Piredda
