Fillu de chini ses? Charlie Chaplin

Custa rubrica, ddu depo nàrrere, mi donat semper una possibilidade manna, ca ogni borta potzo adobiare a personàgios chi tenent unu sentidu de importu pro mene. Depo torrare fintzas gràtzias a sa redatzione de Sardinipost chi mi lassat seberare e fàghere comente m’agradat de prus. E duncas custa chida puru apo tentu sorte, ca so andende a chistionare cun un’òmine chi at revolutzionadu de a veras su mundu de su tzìnema e chi ancora oe sighit a èssere de ispiratzione pro is chi ddoe traballant, pro ite s’arte e s’imbentu suo sunt chena de tempus e no ant a mòrrere mai. Est istadu atore, regista, iscenegiadore, autore, composidore e còmicu; ma mescamente est istadu un’òmine chi, nointames is dudas suas in contu de sa vida, est renèssidu a nos donare unu patrimòniu artìsticu cun unu balore illacanadu. M’est isetende in mesu a unos cantos machinàrios de unu set tzinematogràfico de is suos, intre de rodas mannas e cadenas de metallu. Chi bos naro chi su personàgiu suo prus famadu teniat semper unu capeddeddu a bombè, is bafos nieddos e unu bàculu pro passìgiu…Emmo , est issu…Charlie Chaplin.

Salude e beni bènnida. A nde tenes gana de traballare? Mi’, aguanta custa pùncia…

Salude, chi traballamus in pare eja, e in su mentres chistionamus unu pagu de tue e de sa vida tue. Bene andat?

Emmo, ca sa vida custu est. Brullas e meledu, e su traballu agiudat a resonare… Tando ite cheres ischire?

Totu su chi mi cheres contare. Mancari partende de cando fias unu pitzinnu…

Duncas…So nàschidu su 16 de abrile de su 1889 a Londra. Is tempos de sa pitzinnia sunt istados difìtziles. Babbu e mamma teniant unos cantos de problemas, sa nostra fiat una cunditzione de misèria manna. Issos sunt essidos de pare, mamma aiat isvilupadu una maladia mentale, faghiat dae unu spidali a s’àteru e deu e frade meu amus passados annos fintzas in orfanotròfiu. Tèngio ammentos de a veras tristos, sa vida m’at privadu de totu a pitzinnu. Però depo nàrrere chi custu patimentu m’at afortiadu, ca intendia forte sa netzessidade de megioru, su bisòngiu de una vida prus digna de cussa chi fia bivende. Pro custu apo chircadu de nde fàghere essire a pìgiu totu s’alentu chi tenia, e dd’apo fatu imparende a collire sa parte prus cuada de is personas.

E custa vida prus digna dd’as agatada?

Apo fatu de totu pro dd’agatare. Naramus chi in su palcu ddoe so nàschidu, forsis est istada una bia unu pagu obrigada, sende chi sa famìlia mea est in cue chi chircaiat de traballare. A sete annos so artziadu subra su palcoscènicu pro cantare, mentras a batòrdighi tenia giai unu rolu, mancari piticu, in un’ispetàculu teatrale. Pustis m’aiant donadu una parte in un’ispetàculu dedicadu a Sherlock Holmes e gasi aia cumentzadu a biaigare. Cussa est istada sa primu tournée de is medas chi m’ant portadu a connòschere su mundu. E gasi est inghitzada cussa iscola de vida chi no est acabbada mai. A deghennoe annos m’aiant pigadu in sa cumpangia de istrocadores de Fred Karno, in ue apo traballadu una bella pariga de annos fintzas a cando, in su mentres de una tournée in Amèrica, apo iscobertu unu mundu diferente, prenu de ocasiones e possibilidades pro mene. Est pròpiu in is Istados Unidos chi apo tentu sorte.

Comente t’est bènnidu a conca de cuncordare a Charlot, su personàgiu tuo prus famadu, cun cussu capeddeddu e su bàculu, naramus cun totu cussos piessignos chi dd’ant fatu ùnicu?

Pensaia chi sa cara mea no esseret bastante, pro fàghere rìere o pranghere. Teniat bisòngiu de àteru e insaras apo chèrfidu incurtzare is bafos chi tenia, ca longos cuant tropu is espressiones de sa faci, e incurtza incurtza dd’apo acabbada cun custos chi tèngio. Prus chi bafos parint duas màncias! Fintzas sa manera de camminare nde dd’apo leada de unu tziu meu chi teniat unu tzilleri in Londra, ca fiat sèmper indoloriu a is cambas e fiat tzopi-tzopi. E su baculeddu podiat agiudare e in su matessi tempus mi podiat serbire pro àteras brullas, comente chi esseret unu bratzu prus longu, pro nàrrere…

Medas ancora istùdiant s’arte tua e medas non sunt capassos de cumprèndere chi tue ses prus un’atore còmicu o drammàticu. A si dda donas una manu pro cumprèndere mègius?

Càstia su èssere còmicu est una cosa prus sèria de cantu si potzat cumprèndere. E serbit istùdiu meda, incuru e aficu pro interpretare unu personàgiu chi non ses tue. Tocat a si ddoe acostare a bellu a bellu, intrare in relata, a fundu, collire cussos tretos chi abarrant cuados e chi imbetzes contant meda de sa persona. Sa realidade balet prus de sa fantasia a bortas, s’abilesa de abbaidare bene su chi est acontessende a bortas balet de prus de imbentare. Deo creo de àere tentu custu regalu, de ischire càstiare a fundu in sa gente, de àere fatu mannas is cosas prus simples de sa vida, in ue totus si podent torrare a bìdere e nde podent rìere. Su còmicu depet èssere cantu prus realìsticu possibile e chi dd’acabbat a èssere drammàticu est fintzas normale, sa làcana intre de risitu e làmbrigas est nudda etotu.

Risita,mancari su coro tuo siat sufrende, risita mancari si siat trunchende. Si b’at nues in su chelu, tue gei nd’as a essire. Risita fintzas in mesu a is timorias e su dolore, risita e fortzis cras as a bìdere su sole lughende

Custos sunt faeddos pigados de “Smile”. A nàrrere sa beridade cando apo iscritu custa mùsica pro “Tempi Moderni” non depiat èssere una cantzone, is faeddos ddos ant aciuntos a pustis, e torro gràtzias a Nat King Cole chi dd’at fata connòschere e apretziare in totue, ma creo chi siat abarrada unu manifestu pro artistas medas, pròpriu comente cussa pellìcula.

Semus ancora a intro de cussos “Tempos modernos”?

Cun cussa pellìcula apo chircadu de mustrare in manera irònica su passàgiu a s’era de is indùstrias e de su traballu fatu in sèrie. Sa metàfora famada de sa truma de berbeghes comente is òmines chi andant a traballare a fàbrica, rapresentat sa metàfora de una vida furriada a fundu a susu de is giambamentos. Creo chi s’arriscu, su perìgulu. bi siat ancora oe, bosàteros puru sighides is modas sena mantènnere un’individualidade pròpria. A is tempos meos fiant custos machinàrios a leare e mudare su pensamentu de s’òmine, oe tocat a donare atentu a àteras formas chi sunt capassas de manigiare sa mente de s’òmine. Ogni tempus e ogni sotziedade tenet unu mostre e nos tocat de s’amparare.

Tando ti torro gràtzias pro custa resonada, ispero de nos torrare a bìdere, mancari bagamundende dae logu in logu.

Deo so unu de is prus bagamunderis de su mundu. Gei nos torramus a bìdere. Est pagu ma seguru!

Manuela Ennas

Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2021-2022.
LR 22/2018, art. 22
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2021-2022.
LR 22/2018, art. 22

Diventa anche tu sostenitore di SardiniaPost.it

Care lettrici e cari lettori,
Sardinia Post è sempre stato un giornale gratuito. E lo sarà anche in futuro. Non smetteremo di raccontare quello che gli altri non dicono e non scrivono. E lo faremo sempre sette giorni su sette, nella maniera più accurata possibile. Oggi più che mai il vostro supporto è prezioso per garantire un giornalismo di qualità, di inchiesta e di denuncia. Un giornalismo libero da censure.

Per ricevere gli aggiornamenti di Sardiniapost nella tua casella di posta inserisci la tua e-mail nel box qui sotto:

Related Posts
Total
0
Share