Fiat sardu su primu innu de Itàlia

Is Savoja iant adotau in su 1844, comente a primu innu natzionale, s’Hymnu Sardu Natzionale (Cunservet Deus su Re), una cumpositzione in ue is sardos decrarant sa fidelidade insoro a su Re . S’Hymnu sardu nationale dd’aiat cuncordau Giovanni Gonnella (1804-1854), musitzista tataresu, subra is paràulas in sardu de VittorioAngius (1797- 1862), istudiosu chi aiat collaboradu cun Casalis a s’istèrrida de su Ditzionàriu e prede cunvertidu a sa càusa liberale de s’Unidade de Itàlia, devènnidu deputadu in su parlamentu Subalpinu. Paràulas iscritas pro tzelebrare sa de tres e ùrtima bìsita de Carlo Alberto in Sardigna,invochende, in favore suo, e in favore de s’Istadu chi issu rapresentaiat, sa benaulèntzia de su Creadore. Sa primu esecutzione dd’aiant fata pròpiu su 20 de Freàrgiu de su 1844 in su Teatru Tzìvicu de Casteddu. Pustis de bator annos dd’aiant impreadu is tropas sardas in sa Primu gherra de Indipendèntzia. S’ùrtima esecutzione ufitziale imbetzes dd’at fata in su 1937 su Coro de sa Capella Sistina pro sa tzerimònia de cunferimentu de sa Rosa de Oro chi Paba Pio XI at donadu a sa reina Elena de Savoja. Est istadu s’innu de s’Itàlia monàrchica, sonadu mescamente in pare a sa Màrcia Reale, in is acadèmias militares durante is manifestatziones, is esercitatziones e a s’acabbu de sa missa, finas a sa ruta de sa monarchia.

In is primos annos Noranta, su Presidente de sa Repùbblica Francesco Cossiga aiat pedidu a su professore Frantziscu Cesare Casula de incarrerare una chirca subra s’innu, chirca chi at permìtidu a s’istudiosu de agatare sa còpia de un’ editzione de s’Otighentos allogada in s’archìviu de sa biblioteca universitària de Casteddu. De insaras, custa editzione, torrada a cuncordare pro chi siat una banda a dda sonare, ant acostumadu a dda fàghere pruschetotu in ocasiones ufitziales.

Manuela Ennas