Edina Altara, un’artista sarda chi at lassau arrastus de importu

Su noi de trìulas de su 1898 est nàscia in Tàtari Edina Altara, una de is artistas prus de importu de sa Sardìnnia, sendi chi at sperimentau e traballau in setoris diferentis de s’arti comenti illustradora, pintora, tzeramista e fintzas stilista de moda. Edina Altara, sa de tres de cuàturu sorris (Ìride, Lavìnia e Aurora) benit de una famìlia burghesa ca su babbu, Eugenio Altara, fiat un’oculista originàriu de Vitzi e sa mamma, Gavina Campus, fiat de una famìlia arrica de Patada. Giai de pipiedda Edina cumentzat a disenniai ammostendi de essi capassa a manixai beni coloris, figuras e materialis. Candu fiat una piciochedda, est stètiu su pintori tataresu Giuseppe Biasi, amigu de famìlia, a si nd’acatai de is capassidadis suas e a ddi consillai de ddas tenni in consìderu. Aici in pagu tempus inghitzat a si fai connosci liendi parti a mustras e atòbius culturalis, tanti chi in su 1917 su rei Vittorio Emanuele su de tres detzidit de pigai su collage suu (est a nai una faina cuncordada ponendi in pari e apicighendi partis e materialis diferentis) “Nella terra degli intrepidi sardi“, chi immoi s’agatat in su Cuirinali de Roma. Studiendi mancai comenti a autoditata, sa fama sua crescit luegu e funt medas is crìticus de arti, comenti po nai Raffaello Giolli, Ugo Ojetti, Margherita Sarfatti, Luigi Bartolini e Corrado Ricci, chi aprètziant su traballu suu.
In su 1922 si cojat cun Vittorio Accornero de Testa, un’illustradori connotu cun su nomìngiu de Victor Max Ninon, andat a bivi in Toscana e cumentzat a traballai in su setori de s’illustratzioni cun su pobiddu, marchendi is traballus fatus impari comenti Edina e Ninon. Intra de is annus Binti e Trinta traballat fintzas po domus imprentadoras e po aziendas cuncordendi illustratzionis, cartulinas, calendàrius e materialis publitzitàrius.

Sèmpiri me is annus Trinta Edina Altara cumentzat puru a traballai in su setori de sa tzeràmica, pruschetotu a cuncordai e pintai trastus e gingillus fatus de àteras butegas artisanas, po mori de una collaboratzioni profetosa cun is manifaturas Lenci, Margelli, Farina e Minardi . In is annus de sa gherra impreat, ca costat prus pagu, sa tènnica “a fridu” (cuncordadura cun coloris sintèticus in trastus de tzeràmica smaltaus de biancu), e in su matessi tempus cumbidat is sorris Ìride e Lavìnia a traballai impari a issa, pesendi-ndi una impresa de famìlia. De is arragiolas chi at cuncordau cun sa tènnica a fridu, connosceus prus de sessanta sugetus diferentis, prus de fèminas chi no de òminis. Invècias, scenas cun prus personas, ddas agataus in is traballus fatus in Faenza. Custas figuras fait a ddas agatai siat in pratus de mannària diferenti siat in is arragiolas. Ma s’imbentu de Edina no si firmat e dda fait imbucai in su setori de sa moda. In su 1934, a pustis de 12 annus, bessit foras de pari cun su pobiddu e aberit in Milanu un’atelier, est a nai unu laboratòriu de moda totu suu, capassu de acuntentai is clientis prus finis e elegantis de sa tzitadi.

De su 1941 inghitzat a collaborai cun rivistas pruschetotu dedicadas a is fèminas comenti Grazia, Bellezza e Stile. A ghiai sa rivista Bellezza in cussus annus ddoi fiat Gio Ponti, chi in pagu tempus dda sceberat po traballai impari, fintzas a progetus de design. Difatis in is annus Cincuanta e Sessanta de sa collaboratzioni fitiana cun s’architetu Ponti ndi bessint a pillu sèmpiri de prus s’imbentu e is sentidus suus, ingendrendi progetus de arredamentu e fintzas de cuncordadura de transatlànticus comenti s’Andrea Dòria. Difatis candu in su 1956 fiat acuntèssia sa disgràtzia de s’Andrea Dòria issa iat narau chi si fiat morta puru una parti de issa.

Edina Altara, in sa carriera longa chi at tentu, no s’est mai arròscia de sperimentai, passendi de is giogus de paperi a is librus po pipius, de sa pintura a sa cuncordadura, de s’illustratzioni a su design, chena de acabbai mai de ddus intriciai totus a pari in una lìnia narrativa ùnica chi dda ponit tra is mannus de s’arti de su Noixentus. Edina Altara torrat in Sardìnnia e a pustis de is ùrtimus annus de vida unu pagu treulaus comenti s’ànimu e s’arti chi dd’ant mòvia, si morit in Lanusei in su 1983, lassendi unu sbùidu mannu in sa terra sua.

Manuela Ennas

Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2020-2021.
LR 22/2018, art. 22
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2020-2021.
LR 22/2018, art. 22

Diventa anche tu sostenitore di SardiniaPost.it

Care lettrici e cari lettori,
Sardinia Post è sempre stato un giornale gratuito. E lo sarà anche in futuro. Non smetteremo di raccontare quello che gli altri non dicono e non scrivono. E lo faremo sempre sette giorni su sette, nella maniera più accurata possibile. Oggi più che mai il vostro supporto è prezioso per garantire un giornalismo di qualità, di inchiesta e di denuncia. Un giornalismo libero da censure.

Per ricevere gli aggiornamenti di Sardiniapost nella tua casella di posta inserisci la tua e-mail nel box qui sotto:

Related Posts
Total
0
Share