Eris, su 17 de maju, fiat sa die internatzionale contra a s’omofobia, a sa bifobia e a sa transfobia. Sa die est marcada in su calendàriu de sas ricurrèntzias cunforma a su chi narat una risolutzione de su Parlamentu europeu de su 26 de abrile de su 2007.
Su malu est chi, interinadu su sole de cada die internatzionale, s’argumentu ammentadu borta cun borta nch’est giai in foras de agenda in giru de pagas oras. Ne in prus ne in mancu de àteros, gasi est pro custu tema. Duncas cheret chi sigamus a nde faeddare, sensibilizende e ispainende cussèntzia, pro chi s’annu a pustis si potzant contare progressos. Ca su chi b’amus a su presente, progressu no lu est.
Pro nàrrere, cunforma a un’indàgine de s’Istat e de s’Unar (ufìtziu natzionale antidiscriminatziones ratziales), essit a campu unu cuadru cun paritzas manos de tinta iscurigosa. Pinzelladas graes e guarnissa galu de prus.
De deghe persones in Itàlia, oto cristianos omosessuales e bisessuales ant isperimentadu s’annu coladu un’agressione, mancari minore, ligada a s’orientamentu issoro. Ite sunt custas micro-agressiones? Ingiùrgias e denigratziones fatas a lestru ma repìtidas in su tempus belle semper in manera automàtica. Un’ispètzia de mecanismu “normale” in intro de sas allegas ma chi – sende chi normale no est – podet fèrrere ingendrende cunsighèntzias a livellu psico-sotziale malas a immàginare.
No est s’ùnicu datu chi essit a campu. Semper cun base de deghe, prus de 6 sunt sos cristianos chi preferint a non nde faeddare de sa vida privada issoro in su logu de traballu. E custu cheret nàrrere nessi àteras duas cosas.
Sa prima est chi de una parte manna (prus de su 30%) si connoschet s’orientamentu sessuale ca est àtere chi l’iscòbiat, sena o contra su cunsensu de s’interessadu. De prus, s’in casu sa persone omosessuale o bisessuale retzat un’afrenta, un’ingùrgia dae unu collega, male meda li andat a denuntziare s’acontèssida a su datore de traballu ca custa cosa diat colare comente unu coming out.
Sa segunda est chi in medas sunt sos chi non cherent frecuentare collegas de traballu in àteras ocasiones de sa die o in àteras dies (su chi li naramus “tempus lìberu”). Duncas anneu traballende e anneu in foras.
Galu, unu de tres, chirchende·lu su traballu, at sufridu discriminatziones, che chi sa cosa esseret recuisitu contràriu. Non faeddemus de sos chi ant decraradu de bìvere o de àere bìvidu s’omosessualidade o sa bisessualidade issoro comente un’isvantàgiu in contu de carriera, crèschida professionale, reconnoschimentu e retributzione.
B’at de nàrrere chi a custa indàgine ant rispostu petzi 1200 sugetos non ghetados a pare in unione tzivile. Duncas non si podet cunsiderare rapresentativu de totu sa populatzione non eterosessuale. Finamentas ca in custa indàgine non bi sunt sos trans (ogetu de un’àtera a banda), est a nàrrere sos chi prus sunt discriminados.
Sigamus s’arresonu. Contra a sas pràticas discriminatòrias cunforma a s’orientamentu sessuale in su logu de traballu b’est s’Istatutu de sos traballadores cun s’artìculu 15 e sas dispositziones suas chi si podent aplicare a sa fatispètzie; b’est decretu legislativu 216 de su 2003 chi previdet paridade de tratamentu intre sas persones; b’est sa lege 183 de su 2010 chi cunfirmat sa non discriminatzione pro s’orientamentu. Ma unu contu est s’orientamentu e aterunu est s’identidade. E pro sos trans non b’at normas esplìtzitas, si no interpretàbiles.
Gasi comente interpreteint tempos e modos de su coming out de sa dotzente trans Cloe Bianco comente «non responsàbiles, non curretos e non dèghidos a sa funtzione sua» in iscola. S’istòria de Cloe est contada bene: suspensione dae su traballu in antis, demansionamentu a pustis. E in fines sa rèndida.
Galu bi la devimus sighire narende chi unu contu sunt sos diritos sotziales e àteru sunt sos diritos tziviles?
Mauro Piredda
