Taditzionis de Pasca Manna po cuncordai su Santu Sèpulcru

Sa Sardìnnia est de sèmpiri una terra arrica de traditzionis chi pertocant su sentidu religiosu de su pòpulu giai prima de s’arribu de su cristianesimu. De seguru is arrexonis funt acapiadas a su dòmìniu de pòpulus stràngius chi funt lòmpius innoi de atesu e chi ant lassau arrastus fungudus in sa cultura sarda, ammesturendi-ddus a formas autòctonas o portendi elementus nous. In tempus de Caresima, comenti eus giai nau fueddendi de sa pipia de Caresima, ma pruschetotu me is ritus de sa Cida Santa in antis de Pasca Manna, fait a agatai sinnialis de custas dominatzionis e de comenti si siant cumbinaus cun àterus tretus prus antigus, donendi vida a una bisura noa e a arresurtaus diferentis de logu in logu.

Intra de custus ritus, chi agataus spratus in totu sa Sardìnnia, ddoi at sa “Bìsita a su Santu Sepulcru”, est a nai a su logu, arrapresentau giai sèmpiri de una crèsia o de un’altari, innui is cunfradis, su cenàbara santu, portant in prucessioni a Gesu Cristu mortu, candu, a s’acabbu de su Scravamentu, ndi ddu calant de sa cruxi. Su Cristu mortu abarrat in su Sepulcru finas a su sàbudu santu, corcau in una letiga e cobertu cun unu velu de tullu. Is fedelis ddoi andant po ddu pregai, po ddi pediri agiudu o ddi torrai gràtzias. In sa traditzioni su Sepulcru est totu cuncordau cun su nènniri: dd’agataus in s’intrada, ananti de su Cristu Mortu, asuba de s’altari, acanta de is istiàricas. Sa dì de Pasca Manna su nènniri ddu bieus fintzas ananti de su tabernàculu.

Su nènniri tocat a dd’apariciai su mèrcuris de cinixu, o asumancu binti diis prima de su giòbia santu, ponendi una farrancada de lori in unu testu cun àcua e cotoni. Custu lori tocat lassau in su scuriu, chena de ddi fai pigai luxi, e in su callenti, po ddu fai cresci grogu. Prima de portai su nènniri in su Sepulcru tocat a dd’aprefalliai cun frocus. Candu su nènniri si sicat s’acostumat a ddu ispaniai in terra comenti chi siat una beneditzioni. S’orìgini de su ritu de su nènniri tocat circada aìnturu de su cultu antigu de orìgini babilonesa de Tammuz, una divinidadi de su matedu, connota in su mundu clàssicu cun su nòmini de Adoni. Sa sorti de Adoni est sa de nci calai, dònnia annu, in s’inferru e de torrai in vida sceti candu lompit su beranu. De custu cultu ndi chistionat fintzas Ezechiele in sa Bìbbia, contendi de is pregadorias chi is fèminas faiant po sa morti de Tammuz e chi iat intèndiu in sa tzitadi de Gerusalemme.

Adoni est su deus de su mundu naturali chi florit in beranu e morit a s’acabu de s’istadi, e comenti su sèmini de su nènniri, depit passai tempus meda cuau in su scuriu po torrai a nasci cun su soli de beranu. Est bastanti craru su ligàmini de custu cultu cun sa laurera e su ligàmini de su nènniri de sa Cida Santa cun su cultu de Adoni. In prus custa traditzioni tenit simbillàntzia cun àteras de sa zona a ingìriu de su mari Mediterraneo. Fintzas in sa Crèsia Bizantina, in is tzelebratzionis de su mèrcuris de cinixu, si ponint trigu e legùminis aìnturu de su Santu Sepulcru. Creu chi si potzat nai chi sa traditzioni de su nènniri tèngiat duncas un’arraixini pre-cristiana chi su Cristianèsimu at torrau a manixai faendi-ndi unu sìmbulu de sa morti e de sa resurretzioni de Gesu Cristu.

Manuela Ennas

Diventa anche tu sostenitore di SardiniaPost.it

Care lettrici e cari lettori,
Sardinia Post è sempre stato un giornale gratuito. E lo sarà anche in futuro. Non smetteremo di raccontare quello che gli altri non dicono e non scrivono. E lo faremo sempre sette giorni su sette, nella maniera più accurata possibile. Oggi più che mai il vostro supporto è prezioso per garantire un giornalismo di qualità, di inchiesta e di denuncia. Un giornalismo libero da censure.

Per ricevere gli aggiornamenti di Sardiniapost nella tua casella di posta inserisci la tua e-mail nel box qui sotto:

Related Posts
Total
0
Share