Su 22 maju totu su mundu tzèlebrat sa Die mundiale de sa biodiversidade, est a nàrrere sa totalidade de is èsseres biventes, duncas de totu is formas de vida de orìgine animale e vegetale, chi istant su praneta nostru. Una chistione chi pertocat sa salude e s’amparu de s’ambiente e de is genias de totu is logos e sa manera chi tenent de s’adatare a is giambamentos de su clima.
Unu patrimòniu de vida chi s’agatat in perìgulu, comente at sutalìniadu pagu tempus a como su relatu mundiale de su Ipbes (Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services), chi mustrat comente a oe is ecosistemas apant pèrdidu giai su 75% de sa biodiversidade originària.
E su responsàbile, mancari siat una parte de importu de custa richesa biològica, est pròpiu s’òmine cun is fainas suas disvariadas de isfrutamentu, incuinamentu e pèrdida de is habitat naturales.
Sa Die mundiale de sa biodiversidade dd’at chèrfida e istituida s’Assemblea Generale de is Natziones Unidas in su 2000 a pustis de s’adotzione de sa Cunventzione subra de sa Diversidade Biològica firmada a Nairobi, in Kènia, in su 1992.
Sa tarea est sa de amparare sa diversidade biològica de su praneta e mantènnere s’echilìbriu de is ecosistemas contra is minetzas semper prus tramposas de su giambamentu climàticu e de s’incuinamentu.
Cun sa tzelebratzione de su 22 maju si decretat su deretu de totu is èsseres biventes a tènnere unu logu in ue subravìvere segundu is caraterìsticas de sa genia insoru. Nointames, cunsiderende is nùmeros drammàticos de s’estintzione, ddoe at ancora meda cosa de fàghere.Tocat a si nde arrogardare chi su patrimòniu mannu de prantas, animales, microrganismos e antunna in echilìbriu in is ecosistemas podet assegurare màndigu, abba, amparu e meighinas netzessàrios a su mantenimentu nostru.
Un’armonia biològica fraigada in tres milliardos e mesu de annos de evolutzione, e mudada in pagos deghènnios pro curpa de su giambamentu climàticu, de s’impreu disatinadu de sa terra, de s’impestu acapiadu a materiales dannàrgios.
Intre is aficos pigados de is Guvernos pro afortiare is sentidos de custa Die arremonamus s’Istrategia Europea pro sa Biodiversidade 2030, chi tenet comente tarea s’amparu de su 30% de su mare e de sa terra de su continente betzu intro cudda data. Un’obietivu de 20 milliardos a s’annu pro favorèssere un’economia chi tengat prus in contu s’ambiente e siat capassa de limitare is disacatos.
Manuela Ennas
