LAPIS 3/3. Cara a Montibèciu: comunidade, progressu e colònia marina

In su burgu ddoe fiant puru s’asilu, is iscolas, àteras palatzinas, s’aposentu pro papare pro is traballadores, sa caserma de is carabineris, is butegas aziendales chi fiant semper prenas de gente ca ddas apretzaiant fintzas is cummertziantes de is biddas a curtzu, pro ite ca permitiant de comporare cosas chi non s’agataiant in àteros logos, mancu in Casteddu. Su burgu mineràriu de Gennas teniat puru unu tzìnema e unu tzìrculu ricreàtivu, sa foresteria, s’allògiu de su diretore, is campos de fùbalu e de tennis.

S’iscuadra de fùbalu faghiat fintzas trasfertas in continente pro giogare cun àteras iscuadras. In su teatru bi traballaiat una cumpangia teatrale pro allirgare is seros e pro pònnere in iscena is clàssicos de su teatru. Montibèciu, cunfronta a is àteros logos de sa Sardigna, fiat unu mundu a parte, su chi oe mutimus unu microcosmu, fatu dae una comunidade ativa in ue, mancari partzidas in domo, sa classe operaja e cussa de is dirigentes, traballaiant in pare in un’àndala comuna e fiant resèssidas a fàghere nàschere e portare a dae in antis, in su 1822, sa Sotziedade operaja de agiudu (Società di Mutuo Soccorso).

Su burgu, a intro de un’ambiente prenu de olidone, ùvura sorighina, aliderru, èlighe, pinos, e ciclaminos est totu collegadu pro mèdiu de camineras a is cantieris e a is fàbbricos abitativos comente cussu de “Bidditzolu Righi”, dae ue faghet a mirare totu sa prana de su Campidanu, e comente sa locanda “Sartori” chi teniat sa bellesa de treghentos letos. Is cronacas locales contant chi pro dda incingiare, in su mese de maju de su 1943, siat bènnidu Benito Mussolini e chi apat faeddadu cun is operajos incaradu dae is bentanas. De importu fintzas is digas de “Donegani” e “Zerbino”, risursas ìdricas de importu chi fruniant is abbas pro is traballaduras mineràrias e alimentaiant sa retza de Montibèciu.

Pro chie tenet gana su consillu est de sighire su biàgiu fintzas a Ingurtosu, àteru logu de minas chi oe est sa chi naramus una bidda pantàsima opuru fintzas a sa colònia marina de Funtanazza in sa costa a dòighi chilòmetros de Montibèciu. Sa colònia fiat unu complessu de tipu elioteràpicu mescamente pro is fillos de is minadores e de totu is chi traballaiant in calchi manera pro sa mina, chi sa dirigèntzia aiat chèrfidu in cue, pustis de àere lassadu pèrdere s’idea de ddu fàghere in su Poetu de Casteddu. Dd’aiant fraigadu cun parte de is balàngios de sa mina e incingiadu in su mese de maju de su 1956. Podiat acasagiare ultres seschentos pipios partzidos in tres turnos e teniat duas piscinas puru pro cando su mare fiat malu e perigulosu. Custa de is minas est un’istòria chi at signadu su territòriu, donende prosperidade e progressu, ma lassende fintzas sinnos de incuinamentu chi est ancora de sanare. Ma in is logos de “Gennas”, cun unu pagu de poesia, faghet ancora a intèndere cussas atmosferas. Mancari addobiende de acanta cherbos e sirbones, guardianos de custu logu ispantosu chi paret firmu a intro de unu tempus chi no esisit prus.

Manuela Ennas

Diventa anche tu sostenitore di SardiniaPost.it

Care lettrici e cari lettori,
Sardinia Post è sempre stato un giornale gratuito. E lo sarà anche in futuro. Non smetteremo di raccontare quello che gli altri non dicono e non scrivono. E lo faremo sempre sette giorni su sette, nella maniera più accurata possibile. Oggi più che mai il vostro supporto è prezioso per garantire un giornalismo di qualità, di inchiesta e di denuncia. Un giornalismo libero da censure.

Per ricevere gli aggiornamenti di Sardiniapost nella tua casella di posta inserisci la tua e-mail nel box qui sotto:

Related Posts
Total
0
Share