“Is cosas càmbiant”. Sa sedi Lila de Casteddu festat is trinta annus de atividadi

In custas diis, sa sedi stòrica de sa Lila de Casteddu at lòmpiu is trinta annus de atividadi e ddus at bòfius festai cuncordendi, paris cun s’assòtziu “Liberatzione”, una campagna de infortmatzioni in sardu contras a is pregiudìtzius chi ancora oi cunditzionant sa chistioni Aids (arregordaus chi Aids est sa sigla po inditai sa Sindromi de Immunodeficèntzia achirida).

“Is Cosas càmbiant” est sa furriadura in sardu chi sa Lila (arregordaus chi Lila est sa sigla po “Lega Italiana per la Lotta contro l’Aids”) at fatu de “Le cose cambiano”, sa campagna de informatzioni essida in su mesi de idas passau po su World Aids Day 2022, est a nai sa Dì mundiali po cumbati custa maladia.

“Is cosas càmbiant” est unu documentu curtzu, scritu totu in sardu, chi donat informatzionis utilosas in contu de Aids. Po nai, is personas cun Hiv chi funt faendi terapia e chi tenint una cantidadi bàscia de virus, no trasmitint su virus mancu tenendi raportus sessualis chena de amparu. Stùdius sientìficus de primori funt lòmpius a custu arresurtau, connotu a livellu internatzionali cun sa sigla U=U, Undetectable=Untrasmittable, est a nai chi, si su virus no s’agatat faendi is esàminis, insaras sa persona no ddu podit trasmiti a àterus. Custu arresurtau est unu passu a innantis de importu ca agiudat a cumbati is pregiudìtzius, ancora meda spainaus in contu de Aids e ca permitit a is personas cun Hiv de apoderai una calidadi de saludi e de vida no meda diferenti de sa de sa populatzioni generali.

Su scèberu de impitai su sardu po fai connosci custu arresurtau e po intregai custa ambasciada est acapiau a s’abbisòngiu de ddu cumpartziri pruschetotu cun su territòriu e de s’acostai in sa prus manera simpli a totus. “A nosu s’incapitat meda de arriciri rechestas de agiudu in sardu e giai totus is voluntàrius nostus funt acostumaus a ddu fueddai” at nau Brunella Mocci, sa presidenti de sa Lila de Casteddu, “Custa collaboratzioni cun s’assòtziu Liberatzione si fait praxeri mannu ca si permitit de furriai is fainas nostas in sa lìngua mama nosta”.

Tocat a nai chi sa relata de sa Lila de Casteddu cun su territòriu regionali est sèmpiri stètia forti meda: “Funt stètius 30 annus, cun is primus dexi difìtzilis, innui eus fatu unu bellu tretu po cantu pertocat s’Hiv”, at contau Brunella Mocci, “e ancora oi nci funt dificurtis a s’ocupai de un’argumentu chi sa genti si ndi scarèsciit chi esistit, fintzas is istitutzionis si ndi scarèsciint”.

Perou po s’aficu nostu fueddant is numerus: de su 2016 eus fatu, a in donu, prus de 2600 provas po s’Hiv, po su mali frantzesu (sifilide) e po su mali grogu (epatite C). In is ùrtimus cincus annus funt lòmpias a su servìtziu de agiudu in lìnia prus de 4.500 rechestas po tenni informatzionis, po s’intendi ascurtaus, e fintzas po chistioni de amparu de is deretus. Sa sedi de Casteddu at fatu unu traballu mannu in contu de preventzioni mescamenti in is scolas gràtzias a su progetu ‘EducAids’, unu de is prus mannus de is realizaus in Itàlia, chi atobiendi prus de 1200 istudiantis dònnia annu” 

“Difatis sa tarea nosta sighit a essi sa de informai sa genti e circai de ddi fai aberri is ogus. “Funt passaus 40 annus de candu s’Aids est arribada in custu mundu e nosu in Casteddu seus 30 annus traballendi po dda fai connosci”, sighit ancora Brunella Mocci, “ma de informatzioni nci nd’at ancora tropu pagu, e invècias est forti sa discriminatzioni po is personas cun Hiv. S’informatzioni istitutzionali in Itàlia no est sighendi s’àndala de su tempus e de sa scièntzia, e est po custa arrexoni chi s’assòtziu nostu at a sighiri a traballai imperendi una comunicatzioni curreta cun sa punna a sa preventzioni ma sèmpiri contras a is pregiudìtzius”. Si est berus chi “Is Cosas Càmbiant” spereus chi cambint in mellus. De seguru no càmbiat s’aficu e s’incuru chi sa Lila est ponendi po sa chistioni de s’Aids e prus in generali po amparai sa dinnidadi e s’arrispetu de is deretus de totus.

Manuela Ennas

Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2022-2023.
LR 22/2018, art. 22
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2022-2023.
LR 22/2018, art. 22

Diventa anche tu sostenitore di SardiniaPost.it

Care lettrici e cari lettori,
Sardinia Post è sempre stato un giornale gratuito. E lo sarà anche in futuro. Non smetteremo di raccontare quello che gli altri non dicono e non scrivono. E lo faremo sempre sette giorni su sette, nella maniera più accurata possibile. Oggi più che mai il vostro supporto è prezioso per garantire un giornalismo di qualità, di inchiesta e di denuncia. Un giornalismo libero da censure.

Per ricevere gli aggiornamenti di Sardiniapost nella tua casella di posta inserisci la tua e-mail nel box qui sotto:

Related Posts
Total
0
Share