In is diis passadas, in su mentris de is sfiladas de sa fashion week de Milano, est a nai unu de is prus atòbius famaus in contu de moda , eus pòtziu ammirai una forma narrativa spantosa e innovativa chi at postu sa moda aìnturu de unu logu o mellus de unu mundu fatu de identidadi, stòria, archeologia, cosendi sa memòria millenària de sa Sardìnnia cun su stili de Antonio Marras, stilista originàriu de S’Alighera famau e stimau in totu su mundu po s’originalidadi sua. Difatis su stilista, furriendi a propòsitu is làcanas de s’apretu sanitàriu po su Covid, at liau parti a sa cida de sa moda cuncordendi una sfilada in vìdeu chi ponit in relata su traballu suu po sa colletzioni de s’ierru imbenienti cun s’identidadi sarda. Sa regia de sa pellìcula curtza, spainada luegu etotu in su web a manera chi totus dda potzant biri, dd’at ghiada su regista Roberto Ortu, sa fotografia invècias est de Francesco Piras, is sonus de Pier Giuseppe Fancellu, is prendas de Nanni Rocca.
Comenti scenàriu de sa sfilada ant sceberau su Nuraxi de Barùmini e totu sa zona a ingìriu, ammostendi aici su situ archeològicu e sa bellesa de cussus logus, prenus de alentu e de maja, chi a bellu a bellu funt intrendi in is circùitus de su turismu, pruschetotu de candu s’Unesco nd’at arreconnotu su valori e s’importu. Aici in mesu de is arruinas de su Nuraxi ant sfilau òminis e fèminas, figuras chi parint bessidas de is paristòrias comenti is panas e is janas, arregordus de su connotu, gestus ritualis, sonus antigus, comenti chi dònnia elementu fessit s’arrespusta a sa pregunta “De innui ses?” Arrespustas chi no lassant duda peruna. Totus impari, in mesu a is perdas, andendi passu passu giai giai in unu pellegrinàgiu sacru, sighint su tretu chi batit a sa reina de su Nuraxi, po ddi pediri sa gràtzia de ddus sarvai de s’impestu. Funt totus facis de custa ìsula chi at amparau cussa identidadi cun totu is fortzas e a bortas dd’at dèpia ammesturai a sa cultura de chini est beniu de atesu po si cumandai.
In Sardìnnia a preguntai “fillu de chini ses?” o “de innui ses?” est meda de prus de su chi podit parri. Est comenti a preguntai “chini ses?” cun unu sentidu prus fungudu, chi ponit impari logu, famìllia, arrèxinis, in pagus fueddus identidadi. Ca s’identidadi est su filu chi acàpiat totu a pari, su ligòngiu cun su connotu, su mèdiu po ndi pesai sa memòria stòrica de unu pòpulu e po dda fai sighiri a bivi in su benidori. Ma custu filu, comenti totu is filus acostumat a s’atrotoxai, a fai arrastus trotus o mancari a atobiai fainas noas cosendi sa stòria cun is traditzionis, is artis, is paristòrias, is personàgius, su mundu naturali e su mundu imbentau, donendi vida a unu contu chi est ùnicu . Cussu filu est comenti a unu marcu, unu sinnu craru, una firma cumpartzida de cussu pòpulu e si fait linguàgiu po espressai dònnia forma de cussa identidadi e dda torrai nodida a is ogus de chini si càstiat cun atentu. . Est aici chi Marras at tzelebrau unu sposòriu intra sa moda e s’archeologia, cun testimòngius is paristòrias e sa memòria. E torraus a cussus filus chi acàpiant s’òmini a sa sorti, su tempus passau a su tempus benidori, is fueddus a is màginis, is coloris a s’arroba, is passus a sa terra, pintendi unu cuadru chi est unu resumu de su chi seus stètius e chi seus ancora oi. Is chi ant traballau a su vìdeu e a sa sfilada, giai 150 personas, funt po sa majoria sardus. Su progetu, cumpartziu cun Patrizia Sardu Marras, dd’ant apariciau cun s’agiudu de sa Fundatzioni Sardigna Film Commission de sa Regione autònoma de sa Sardigna e cun s’amparu de Sardigna Teatru, de sa Fundatzioni Barùmini Sistema Cultura e su Comunu de Barùmini.
Manuela Ennas
